Udruženje građana “Za Doljanku” iz Jablanice, koje je dobilo status učesnika u procesu izdavanja dozvole za rad od strane Regulatorne komisije za električnu energije (FERK), danas je na formalnoj javnoj raspravi iznijelo navode i dokaze o nizu prekršenih zakona i procedura prilikom izdavanja dozvole za MHE Zlate na rijeci Doljanci, prenosi portal voda.ekoakcija.org.
Istakli su kako su procedure i zakoni prekršeni od strane institucija na svim nivoima, od lokalnog do federalnog. Opština Jablanica nema evidentirano da je u organima mjesne zajednice Jablanica II održan zbor građana o izgradnji MHE Zlata. Dakle, Opština Jablanica i OV donosili su odluke bez učešća zbora građana ove mjesne zajednice što je suprotno Zakonu o principima lokalne samouprave FBIH i Statutom Opštine Jablanice, navedeno je u uvodnom dijelu izlaganja predstavnika Udruženja građana “Za Doljanku”.
Dalje se navodi da je uvidom u dokumentaciju evidentno da su parcele na kojima je predviđena gradnja ove male hidroelektrane različite u dokumentima prethodne vodne saglasnosti i vodne saglasnosti, što je za posljedicu imalo spuštanje cjevovoda u korito rijeke.
Parcele na kojima je predviđena gradnja MHE nisu u skladu sa parcelama koje su upisane u rješenjima za prethodne vodne saglasnosti i vodne saglasnosti, a takođe su u suprotnosti i sa parcelama iz Rješenja o ekološkoj dozvoli.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
Istakli su i da je Studija uticaja na okolinu izrađena za prvobitni kapacitet MHE od 3.2 MW što je ne odgovara stvarnom kapacitetu koji iznosi 4.5 MW. Ministarstvo vodoprivrede poljoprivrede i šumarstva izdalo je koncesiju za jačinu MHE od 3.2 MW što se ne podudara sa Studijom uticaja na okolinu.
Federalno ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva je tražilo od kantonalnog mnistarstva da dostave svu dokumentaciju izdanu po pitanju vodne i prethodne vodne saglasnosti. Ovo ministarstvo utvrdilo je propuste i povrede procedure i tražilo preisipitivanje prethodne vodne saglasnosti. Dakle. Ministarstvo poljoprvrede, vodoprivrede i šumarstva HNK izdalo je vodne saglasnosti uprkos brojnim nedostacima koji do danas nisu otklonjeni.
Predstavnici Udruženja građana “Za Doljanku” navode da je neophodno uraditi i novu studiju ekonomske opravdanosti kao i da je projektna dokumentacija u suprotnosti sa Zakonom o vodama. Dalje u izlaganju su naveli da nije pribavljena evaluacija izvještaja o procjeni ekološki prihvatljivog protoka.
Inače, u vezi sa izgradnjom MHE Zlate vode se dva sudska postupka. Pred Kantonalnim sudom u Sarajevu se vodi upravni spor koji se tiče ekološke dozvole poništenja rješenja Federalnog ministarstva ekologije i turizma. Drugi postupak se vodi pred Kantonalnim sudom u Mostaru na kome je podnesena tužba 17.09.2019. protiv Ministarstva građenja i zaštite okoline povodom građevinske dozvole koju je izdala Služba za upravu i prostorno uređene i stambeno građenje.
Predstavnici Udruženja građana “Za Doljanku” ističu da od FERK-a očekuju da prije razmatranja izdavanja dozvole za rad uzme u obzir upitnost valjanosti do sada navedenih dozvola, kršenja zakona i propisa na koje su u ovom postupku ukazivali te činjenicu da se rijeka Doljanka nalazi u registru prirodne baštine Hercegovačko-neretvanskog kantona. Takođe, napominju na zaključak Predstavničkog doma Parlamenta Federacije od 23.06.2020. o potpunoj zabrani izgradnje malih hidroelektrana na cijeloj teritoriji Federacije BiH.
Zbog svega naprijed navedenog predlažu FERK-u da obustavi postupak dodjele dozvole za proizvodnju električne energije za MHE Zlata dok se ne riješe prethodna pitanja u skladu sa Zakonom o upravnom postupku koja se odnosi na povrede Zakona o principima lokalne samouprave FBiH, Zakona o zaštiti okoline FBiH, Zakona o vodama i Arhuske konvencije, navodi se u završnom dijelu izlaganja.
Nakon što su predstavnici Udruženja “Za Doljanku” iznijeli svoje argumente, predstavnici “Eko Vata” su samo prokomentarisali: “Eko Vat nije sam sebi izdavao dozvole, sve dozvole su pravosnažne”.
S tim u vezi, aktivista Udruženja “Za Doljanku” Dženan Šašić za Gerilu ističe da to samo dokazuje njihovo bahato ponašanje unazad dvije godine. Sve što su predstavnici Udruženja “Za Doljanku” više od sat vremena iznosili na javnoj raspravi, predstavljaju u suštini činjenice na koje suprotna strana nije imala komentar, odnosno nije mogla da ponudi argumente protiv tih činjenica.
“Ne možete vi tek tako reći “dozvole su pravosnažne”, i to je to. Zašto nisu ništa obrazložili? Nijedan naš argument”, navodi Šašić.
Naglašava da je zanimljivo da niko od predstavnika “Eko Vata” na današnjoj javnoj raspravi nije bio iz pravne struke, i da mu izgleda da su samouvjereni oko konačnog ishoda. Navodi da nije siguran zašto je “Eko Vat” toliko samouvjeren uprkos njihovim argumentima.
“Trenutno nam prolazi kroz glavu da možda imaju neke informacije koje nisu svima dostupne, jer su nekako previše samouvjereni. Ovo je ozbiljan projekat, velike pare su u igri. Tek tako se pojaviti i biti toliko samouvjeren, ne znam, nisam siguran, malo su sumnjivi”, smatra Šašić, naglašavajući da ne želi da nagađa “šta se iza brda valja”.
Šašić podsjeća da su ne samo predstavnici Udruženja “Za Doljanku”, nego i mediji, u nekoliko navrata pitali predstavnike “Eko Vata” da komentarišu argumente koje su iznosili aktivisti, ali nikad nisu nijedan obrazložili, što ga navodi na razmišljanje da postoje dvije opcije u vezi sa ovim slučajem.
“Dvije su mogućnosti u igri. Jedna je da su oni totalno samouvjereni da će dobiti, a druga je da nemaju nikakvo obrazloženje, da su ostali bez teksta. Te dvije krajnosti su moguće. Po meni nema ništa između”, ističe Šašić.
Naglašava da se situacija polako mijenja u njihovu korist, sada ih podržavaju CCI i USAID. Takođe, ljudi u Jablanici polako shvataju da od ovog projekta nema ništa i da su prevareni.
“Nemaju oni više podršku ni lokalnog naroda u gradu. Shvatili su da je to šuplja priča, da od obećanja radnih mjesta nema ništa. Trenutno je Opština Jablanica u velikim kreditima i jedva isplaćuje plate zaposlenima. Takođe, odluka Parlamenta Federacije ide nama u prilog. U zadnje vrijeme stvari idu, da kažem, u neku našu korist. Povećava se podrška i u gradu”, navodi Šašić.
Šašić smatra i izražava nadu da FERK neće izdati dozvolu “Eko Vatu” za proizvodnju električne energije dokle god se ne riješe sudski sporovi koji su u toku. Naglašava da je jedan od sljedećih poteza koje će Udruženje “Za Doljanku” poduzeti, traženje lične odgovornost za izdavanje dozvola i za izgradnju MHE Zlate.
“Tražićemo odgovornost. Od predsjednika mjesne zajednice, jer nije sazvao skup građana, čime je prekršio svoja ovlaštenja, preko načelnika opštine, do nadležnog kantonalnog ministra. Tražićemo odgovornost svih ljudi koji su potpisali sve ove nepravilnosti. Borba sad ide u tom pravcu”, ističe Šašić.
Na kraju poziva sve one koji imaju sličnih problema da vide šta su oni uradili, da vide da se može boriti protiv velikih i bahatih.
“Prvo, što smo uopšte došli u poziciju da budemo stranka u postupku. Kao Feniks smo se vratili. To je velika stvar u ovakvoj državi i u ovakvom sistemu. Pored toga, što smo rasvijetlili neke “face” u gradu. Niko u našoj opštini nije govorio ovoliko glasno da ima kriminala i korupcije. Mi smo bili najkonkretniji. Izašli smo u medije. Borimo se da neke stvari u društvu budu bolje. Imenom i prezimenom ukazujemo na odgovornost, nema anonimusa. Naša saopštenja su vrlo jasna, precizna i konkretna. Imenom i prezimenom, kriv je. To je jedini način. Moramo da se borimo za svoja prava. Imaćemo samo ono za šta se budemo borili i što od ovih vlasti sami otmemo”, naglašava Šašić na kraju.