Na inicijativu Global 2000 iz Austrije, a uz podršku ekoloških organizacija Legambiente (Italija), Focus (Slovenija), Zelena Akcija (Hrvatska), te Centar za životnu sredinu i Green team (BiH) pokrenuta je peticija koja odražava protivljenje produžetku rada nuklearne elektrane Krško, koja umjesto planiranog gašenja 2023. godine, prema planovima vlada Slovenije i Hrvatske namjerava raditi do 2043. godine.
“Za svega par dana imamo preko 18 500 potpisa za gašenje nuklearne elektrane Krško. Siguran sam da ubrzo prelazimo brojku od 30 000”, izjavio je za Gerilu Mladen Trninić, sekretar Green team-a iz Novog Grada.
“Ova nuklearka je ozbiljan teret za kompletnu regiju, po više različitih aspekata. Suština problema su bezbjednosni rizici funkcionisanja ovog kompleksa, a kada smo već kod zanemarivanju bezbjednosnih rizika, ne možemo zaboravljati to da dosadašnji “uspješan” rad ove nuklearke Hrvatska namjerava obilježiti tako što nastale radioaktivne otpade u Krškom, planira deponovati nadomak rijeke Une, na samoj granici sa Bosnom i Hercegovinom”, dodaje Mladen.
Na to iz austrijske organizacije Global 2000, poručuju da je snažni zemlјotres jačine 6,4 magnitude 6,4, stepena 29. decembra 2020. godine, pokazao da se nuklearna elektrana, koja je udalјena samo 85 kilometara od epicentra, nalazi usred zemlјotresnog područja, te da je rizik od potresnih najveći među najvećim kada posmatramo evropske reaktore. Uz to, dr. Reinhard Uhrig ističe da se tokom 2021 mora izvršiti procjena uticaja reaktora na životnu sredinu, što je izvojevano naporima ekoloških organizacija iz Slovenije.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
U Global 2000 takođe navode da Nedavna istraživanja zemlјotresa pokazuju da pretpostavke rizika pod kojima je nuklearna elektrana izgrađena i koje su od tada čak morale biti na višem nivou te da nisu kompatibilne sa trenutnim nalazima posmatrajući linije tektonskih rasjeda u blizini reaktora.
„Krško je projektovano za vršnu vrednost horizontalnog ubrzanja tla od 0,3 g. Čak je i zemlјotres magnitude 5,4 (intenzitet VII) 22. marta 2020. godine u blizini Zagreba odgovarao maksimalnom ubrzanju tla od 0,4 g – a u Krškom, 40 kilometara od epicentra, očekivalo se 0,2 do 0,3 g “, objašnjava dr.Roman Lahodinski, emeritus geolog sa Instituta za istraživanje rizika na Univerzitetu u Beču. „Područje Krškog potreslo je nekoliko jakih zemlјotresa u istorijskim vremenima, od kojih je najjači (1640) imao intenzitet IX. Zemlјotres u Brežicama (1917) dostigao je jačinu 5,7 (intenzitet VIII). Od ovako jakih zemlјotresa na ivičnim rasjedima sliva Krškog ili u blizini reaktora, mogu se očekivati znatno veća ubrzanja tla, za koja u staroj nuklearnoj elektrani nema sigurnosne rezerve “, ističu aktivisti iz Green team-a.
Posebno ističu da je potrebno okretati se zelenim izvorima energije, a ne izlagati ovaj dio Evrope prijetnji nuklearne nesreće.
“Nuklearna energija jeste veliko dostignuće nauke, koje nerjetko kroz pristrana tumačenja biva okarakterisano kao čist način dobijanja električne energije. Međutim, nije realno govoriti o nuklearnim elektranama kao čistim načinima dobijanja električne energije kada je rezultat takvih načina proizvodnje za posljedicu ima radioaktivne otpade koji vijekovima nakon nastanka predstavljaju opasnost za životnu sredinu, a samim tim i čovjeka. Svjesni smo mi svi da još uvijek ne postoje „savršeno čiste“ tehnologije, ali hajde da se okrećemo onima koje ostavljaju manje posljedice. Šta vrijedi stanovnicima Fukušime struja koju je proizvodila njihova nuklearka. 300 milijardi dolara su japanci potrošili za saniranje posljedica, a o pokušajima novčanih subencija da se vrati život na to područje da ni ne sabiramo. NE Krško koja predstavlja ozbiljan bezbjednosni rizik, stvarno ne treba biti dio naše svakodenvnice, te iz tog razloga i pozivamo građane Bosne i Hercegovine da se pridruže potpisivanju peticije”, iričiti su aktivisti iz Novog Grada koji su prvi upozoravali na opasnost pozicioniranja odlagališta nuklearnog otpada na teritoriji Trgovinske gore, odnosno stare kasarne Čerkezovac, u neposrednoj blizini Novog Grada i granice sa BiH.
O samoj problematici izgradnje tog izlagališta GERILA je pisala u više navrata, a na sudbonosnom sastanku resosnih ministarstava Hrvatske i Slovenije na Bledu, bili smo jedini prisutan medij iz Republike Srpske, uz aktiviste GREEN TEAM-a iz Novog Grada.
Peticiji možete pristupiti na linku