piše: Vladimir Kovačević, BIRN BiH
U Foči je danas polaganjem kamena temeljca ozvaničen početak radova na energetskom sistemu Hidroelektrane “Bistrica”, sistema za koji je najavljeno da će se sastojati od tri stepenaste hidroelektrane. Ceremonija dolazi uz kritike ekoloških aktivista i dan nakon objave narodnog poslanika da ga je na gradilištu napao čuvar.
Tokom ozvaničenja početka radova objavljeno je da je cijena projekta 103 miliona evra i da su investitori preduzeća “Hidroelektrane Bistrica” i “Hidroelektrane na Drini” uz novčanu pomoć “Elektroprivrede Republike Srpske”. Izvođač radova je Kineska nacionalna aerotehnološka korporacija za međunarodni inženjering – AVIK.
Direktor “Hidroelektrane Bistrica” Dejan Pavlović kao najveću korist od posla gradnje hidroelektrana je naveo nova radna mjesta i prihod u budžet Republike Srpske (RS).
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
“Od danas i u narednih šest mjeseci traju pripremni radovi, plus četiri godine, i sigurni smo da će sve biti ispoštovano u rokovima. Kineska kompanija radi na ovom projektu”, rekao je Pavlović, prenosi RTRS.
U Centru za životnu sredinu iz Banjaluke kažu da su zatražili inspekcijski nadzor jer smatraju da nisu ispoštovane sve procedure prije početka gradnje ovog energetskog sistema. Jelena Ivanić iz ove nevladine organizacije kaže da je investitor podnio zahtjev za prethodnu procjenu uticaja na životnu sredinu kod Ministarstva energetike i rudarstva Republike Srpske, nakon čega je Ministarstvo obavezalo investitora da izradi studiju uticaja na životnu sredinu jer su sve ove hidroelektrane kapaciteta većeg od pet megavata i zahtijevaju procjenu uticaja.
“Nakon studije slijedi tek izdavanje potrebnih dozvola i zato smatramo da dozvole ne postoje. Tamo na tabli stoje dozvole iz 2010. i 2011. godine koje su zastarjele i istekle. To nisu validne dozvole na osnovu kojih se mogu izvoditi radovi”, kaže Ivanić.
Premijer Republike Srpske Radovan Višković je rekao da uprkos pritiscima entitet sam bira svoje partnere te se zahvalio Kini. Prema zvaničnom saopštenju on je naveo da je kompanija AVIK u vlasništvu države i da ne bi mogla doći i raditi da iza toga ne stoji podrška Kine.
“Ponosan sam na tu činjenicu. Ponosan sam na činjenicu što smo ovdje mogli da čujemo i himnu Republike Srpske i himnu Kine pored ovih zastava koje nikome nisu prijetnja već su zastave razvoja, prosperiteta svih koji žele dobro BiH”, rekao je Višković.
Poslanik u Narodnoj skupštini Republike Srpske (NSRS) Nebojša Vukanović objavio je dan prije ceremonije video na kojem se vidi kako mu radnik obezbjeđenja brani snimanje gradilišta. On ovaj projekat smatra spornim.
“Na gradilište sam došao kako bih snimio bilbord koji je ukraden iz Nacionalnog parka Sutjeska i donesen na gradilište na ozvaničenje radova na ‘HE Bistrica’”, kaže on.
Projekat pripreme početka gradnje Hidroelektrane “Bistrica” realizovan je uz pomoć budžeta Republike Srpske. Vlada Republike Srpske je 2008. godine preduzeće “Hidroelektrane Bistrica” prodala kompaniji “Kaldera” iz Laktaša u vlasništvu biznismena Milena Čičića. “Kaldera” je, tada, “HE Bistrica” od Republike Srpske kupila za 6,8 miliona maraka.
Vlada RS-a je 2019. godine donijela dvije odluke kojima je otkupljen kompletan udio “Kaldere” u “HE Bistrica”. Vlada je preduzeću “Kaldera” do kraja novembra 2019. godine za “HE Bistrica” isplatila ukupno 21,6 miliona maraka.
U decembru iste godine kompanija “Prointer” kupila je 65 odsto kompanije “Kaldera”.
Višković je tokom današnje ceremonije napomenio da sa kompanijom AVIK ima još dogovorenih projekata a odnose se na Ugljevik i opštinu Foča.
