“Banjalučani su sa SNSD-om raskrstili još 2012. godine i rekli da ne podržavaju njihovu politiku. Jedini razlog zbog kojeg ta partija i danas kroji politiku našeg grada jeste politička korupcija i lažni opozicionari koji su prekrajali izbornu volju zabijanjem klipova vlastitim organizacijama a potom i ‘preletima’ u vladajuće redove”.
Rekao je ovo 2020. godine Boris Šukalo, kao kandidat SDS-a za odbornika u Skupštini Grada Banjaluka, inače prepoznatljiv kao jedan od vođa štrajkova radnika Željeznica RS, koji su svojevremeno potresali Srpsku. Šukalo se nedavno i sam pridružio dugačkom redu političara koje u pomenutoj rečenici kritikuje, jer je iz najveće opozicione stranke “preletio” u SDP, i načinio ideološki zaokret za 180 stepeni. Međutim, to ne umanjuje istinitost izgovorenog već, naprotiv, potvrđuje da je prije tri godine bio u pravu.
Zaista, Banjaluka već više od decenije ne želi SNSD, ali je on i dalje tu, a razloge treba tražiti prije svega u redovima opozicije. Grad na Vrbasu među prvima je “prigrlio” partiju Milorada Dodika, koja je krajem devedesetih bila oštar protivnik neprikosnovenom SDS-u, ali ju je isto tako, prije drugih i odbacio, još 2012, kada je Slobodan Gavranović, kandidat SNSD-a, osvojio mandat sa tek nešto više od 34.000 glasova. Banjaluka, inače, ima oko 180 hiljada glasača, a na pomenute izbore izašlo je njih preko 93.000.
Stevandić, Čavić i drugi “preletači”.
Nakon decenijske vladavine SNSD-ovog Dragoljuba Davidovića pomenuta partija rapidno je gubila na popularnosti u najvećem gradu Srpske, a višemjesečni protesti izazvani uništavanjem parka zarad izgradnje stambenog kompleksa koji je finansirao Dodikov kum, Mile Radišić, sa firmom koja je brojala tek dvoje zaposlenih, njihov rejting su “zakucali” daleko ispod potrebnih 50 odsto plus jedan glas.
Tada na scenu stupa Nenad Stevandić, u to vrijeme visoki funkcioner SDS-a, danas lider Ujedinje Srpske, prvi čovjek Narodne skupštine RS te osam godina vjeran partner Milorada Dodika. Iako su druge opozicione partije već nominovale Dragana Čavića, tadašnjeg lidera NDP-a, partije koja je tada bila najradikalniji politički protivnik vladajuće koalicije, Stevandić je izlobirao da kandidat bude i on.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
Dva opoziciona kandidata prikupila su preko 47.000 glasova nezadovoljnih Banjalučana, ali je Stevandićev potez omogućio SNSD-u da produži poljuljanu vladavinu. Dok su motivi Stevandića za razbijanje opozicionog jedinstva postali jasni nekoliko godina kasnije, ostalo je nepoznato zašto ga je u tom naumu podržao i tadašnji lider SDS-a, Mladen Bosić, bez koga ova kandidatura ne bi bila moguća, iako je znao da dva kandidata vode ka porazu na izborima. Te 2012. godine SNSD je izgubio izbore kada se u računicu stave svi gradovi i opštine u Srpskoj, a pobjeda u Banjaluci napravila je privid da su iz izborne trke izašli kao pobjednici.
Dvije godine kasnije, opozicija je bila najbliža pobjedi u posljednje dvije decenije. Ušli su u vlast na nivou Bosne i Hercegovine a tadašnji lider PDP-a Mladen Ivanić je pobijedio u trci za člana Predsjedništva BiH. Milorad Dodik je “za dlaku” osvojio novi predsjednički mandat, a sve su bile glasnije tvrdnje da je to ostvario na neregularan način te da je pravi izborni pobjednik bio SDS-ov Ognjen Tadić, njegov današnji savjetnik. U Narodnoj skupštini je bilo gotovo pa izjednačeno, a SNSD je vlast formirao nakon „preleta“ Ilije Stevančevića i Vojina Mitrovića, nedugo nakon što je na internetu osvanuo snimak tadašnje premijerke Željke Cvijanović, u kojem govori da su kupili dva poslanika iz opozcije. U takvoj atmosferi,
sigurno je da bi prevagnulo na stranu opozicije da su 2012. došli na čelo Banjaluke i dvije godine slabil iSNSD-ov uticaj u najvećem gradu Republike Srpske.
Začarani krug
Nakon pomenute konstitutivne sjednice, SNSD vraća poljuljanu moć, prije svega političkom korupcijom, jer „preleti“ iz opozicije u redove vlasti dobijaju na intenzitetu, te postaju gotovo svakodnevni. Stanje sa republičkog nivoa preslikano je i na lokalni. Opozicioni odbornici koji su se priklonili vlasti redali su se kao na traci – Predrag Vulin, Ljubo Ninković, Dragan Talić, Vladimir Mirošljević, Zoran Talić, Tatjana Čičić- Odžaković i drugi. Vulin i Zoran Talić u momentu napuštanja SDS, odnosno PDP, bili su predsjednici banjalučkih odbora te nosioci stranačkih listi na izborima 2016. godine.
I sam Dragan Čavić, koga je opozicija ponovo kandidovala 2016. godine za gradonačelnika, a koju je izgubio od SNSD-ovog Igora Radojičića, 2018. postaje dio koalicije okupljene oko SNSD-a. Prelazak preko teških riječi koje je godinama upućivao Dodiku opravdao je lošim izbornim rezultatima te nužnošću
drugačijeg djelovanja ali se ućutao nakon što mu se stranka, kao dio vlasti, srozala na nivo statističke greške.
Da SNSD nema podršku u Banjaluci, pokazivali su i opšti izbori. Vukota Govedarica je kao kandidat opozicije za predsjednika RS u gradu na Vrbasu osvojio preko 8.500 glasova više od Cvijanovićeve, a Dodik tek 804 više od Ivanića. Četiri godine kasnije, kandidatkinja opozicije, Jelena Trivić, „oduvala“ je Dodika u Banjaluci, sa preko 11.000 glasova razlike.
Ono što je postalo jasno još 2012, osam godina kasnije ozvaničeno je pobjedom Draška Stanivukovića (PDP), koji je sa preko 8.600 glasova razlike pobijedio u trci za prvog čovjeka grada, iako je sa druge strane bio jedan od najkvalitetnijih SNSD-ovih kadrova, i tada još uvijek aktuelni gradonačelnik, Radojičić.
Nakon „furioznog“ starta, osnivanja tima za reviziju „koji će istraživati SNSD-ov kriminal“, najave da se više neće pogodovati „dvorskim firmama“, Stanivuković je nakon nešto više od godinu dana ipak „povukao ručnu“. Da li je to bila neminovnost jer nije kontrolisao skupštinsku većinu, a ona je neophodna za nesmetan razvoj grada, ili su tačne priče o „simbiozi“ sa predsjednikom Srpske, Miloradom Dodikom, pokazaće vrijeme. Ukoliko bi se ovo drugo pokazalo kao tačno, to bi bio dokaz da se Banjalučani nalaze u začaranom krugu, u kojem i pored svih odbacivanja, nanovo dobijaju vlast u kojoj SNSD vodi glavnu riječ.
SNSD više ne može da povrati snagu
Politički analitičar Velizar Antić 2018. vidi kao godinu kada je Banjaluka definitivno prešla na stranu opozicije.
„Sve prije toga, opozicija je imala jako biračko tijelo ali je SNSD sa koalicionim partnerima uspijevao da osvoji pobjedu i da vlada gradom. I ne samo to, oni su uspijevali da održavaju utisak da je Banjaluka njihov bastion i da u ovom gradu imaju ubjedljivu većinu glasača. Međutim, ova slika je drastično promijenjena 2018. godine kada je SNSD sa koalicionim partnerima pretrpio žestok poraz u gradu. Naročito je veliki poraz bio u centralnim gradskim dijelovima gdje je Vukota Govedarica pobijedio Željku Cvijanović sa 70 odsto naprema 30 odsto glasova“, ističe naš sagovornik.
Podsjećamo, pomenutu godinu u gradu na Vrbasu obilježili su svakodnevni protesti koji su za cilj imali razotkrivanje okolnosti ubistva mladića Davida Dragičevića. Da se nije radilo samo o trenutnom raspoloženju već o trajno promijenjenom mišljenju građana, dodaje Antić, svjedočili su rezultati za gradonačelnika iz 2020. godine kada je Stanivuković dobio 54 odsto glasova a Radojičić 45.
„Ovo je bila jasna potvrda promijenjenog mišljenja birača. Sve se nastavilo sa 2022. godinom kada je Trivićeva pobijedila Dodika sa 52 naprema 42 odsto. Iz ovoga je jasan trend da je Banjaluka većinski opoziciono orijentisana i da SNSD sa koalicionim partnerima više ne može da povrati svoju snagu u ovom gradu“, zaključio je naš sagovornik.
GERILA info
