Gerila info je, u aprilu 2020. godine, među prvima pisala o sumnjivim nabavkama respiratora. Već tada su određene informacije govorile da je Fond zdravstvenog osiguranja nabavljao neadekvatne respiratore. Velik broj respiratora nabavljen je preko firme Medietik.
Piše Vladimir Kovačević, Gerila info
Fond zdravstvenog osiguranja je za vrijeme pandemije virusa korona u Republici Srpskoj realizovao nabavke vrijedne gotovo 60 miliona maraka. Gerila info je tada, zajedno sa još nekim medijima, pisala o sumnjivim nabavkama i izbjegavanju javnog poziva.
Nabavke su provedene bez raspisivanja otvorenog postupka nabavke kroz takozvani pregovarački postupak bez objave obavještenja.
Fond je zaključkom Vlade Republike Srpske od 24. marta 2020. godine bio ovlašten da sprovodi takve nabavke. U Fondu zdravstvenog osiguranja Republike Srpske pravdali su se da je izbor postupka nabavke diktirala hitnost situacije, a da su svi predmeti nabavke u direktnoj vezi sa pojavom koronavirusa.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
“Posebno smo zadovoljni što smo u skoro nemogućim uslovima i opšteg rata među zemljama da što prije nabave neophodnu medicinsku opremu zbog eventualnih nestašica, među prvim u regionu uspjeli da obezbijedimo neophodnu opremu i zaštitu za zdravstvene radnike”, odgovorili su u maju 2020. godine iz Fonda zdravstvenog osiguranja Republike Srpske.
Fond zdravstvenog osiguranja je od početka pandemije do kraja maja 2020. godine zaključio ugovore sa dvadeset kompanija koje se bave distribucijom medicinske opreme, zaštitne opreme i higijenskih sredstava, pisao je BIRN BiH.
Jedna od takvih je nabavka nakon pregovaračkog postupka sa banjalučkom firmom “Eko piramida”. Fond je od te firme koja je u vlasništvu Dejana Lukendića, inače, tadašnjeg direktora Fudbalskog kluba “Borac”, kupio tri miliona troslojnih zaštitnih maski po ukupnoj cijeni od gotovo 2,5 miliona maraka sa PDV-om.
Sa firmom “Eko piramida” u medijima se povezivao Vico Zeljković, nećak Milorada Dodika, i tadašnji predsjednik Upravnog odbora Fudbalskog kluba “Borac”. Dejan Lukendić se nije javljao na pozive novinara BIRN BiH, a na broj telefona koji je na registru preduzeća postavljen kao telefon kompanije javljao se čovjek koji je tvrdio da nema ništa sa tom kompanijom već da je imao nekada davno, a da podaci nisu promijenjeni. Vico Zeljković je tada za BIRN rekao da nema ništa sa tom firmom.
Gerila info je u aprilu 2021. godine pisala da Posebno odjeljenje za suzbijanje korupcije, organizovanog i najtežih oblika privrednog kriminala Republičkog javnog tužilaštva vodi istragu o uvozu respiratora u Republiku Srpsku od strane firme Medietik d.o.o a po narudžbi Fonda zdravstvenog osiguranja Republike Srpske.
Ovo tužilaštvo vodilo je istragu nakon što im je Okružno tužilaštvo u Banjaluci 12. maja 2020. godine godine proslijedilo krivičnu prijavu podnesenu protiv direktora FZO RS Dejana Kusturića i N.N. lica zbog krivičnog djela nesavjestan rad u službi i krivičnog djela nezakonito davanje pogodnosti privrednim subjektima a u vezi sa nabavkom ventilatora za intezivnu njegu. U ovom tužilaštvu tvrde da su oni i prije toga formirali predmet na osnovu saznanja iz sredstava javnog informisanja.
Gerila je tada pisala da se, nezvanično, posebna pažnja posvećuje istrazi uvoza ventilatora za intezivnu njegu VG 70 koje je Medietik uvezao za potrebe Fonda zdravstvenog osiguranja Republike Srpske preko jedne kompanije iz Švajcarske. Ugovor između FZO RS i Medietika potpisan je 8. aprila 2020. godine a vrijedan je 6,7 miliona maraka bez PDV-a. Medietik je po tom ugovoru trebalo da uveze 50 respiratora VG 70. Ugovor je sklopljen pregovaračkim postupkom zbog hitnosti nabavke i specifičnosti situacije prouzrokovane pandemijom virusa korona. Međutim ono što tada nije bilo jasno jeste to kada su respiratori uvezeni i koliko ih je tačno uvezeno. Ono što piše u zvaničnim dokumentima Agencije za lijekove BiH jeste da je Medietik tražio i dobio dozvolu za uvoz 50 respiratora VG 70 14. maja 2020. godine a navodi se cijena od 2,9 miliona maraka.
Zvanični podaci Uprave za indirektno oporezivanje BiH pokazuju, pisala je Gerila info 2021. godine, da je Medietik u BIH u tri navrata uvezao respiratore VG70, 24. juna 50 komada vrijednosti 5,8 miliona maraka, 25. juna 25 komada vrijednosti 2,9 miliona maraka i 2. jula 25 komada vrijednosti 2,9 miliona maraka. U Medietiku nisu odgovorili na zahtjev da pojasne nejasnoće u vezi sa uvozom respiratora VG 70.
Na konkretna pitanja u vezi uvoza, cijene i broja respiratora VG 70 nisu, tada, odgovorili ni iz Fonda zdravstvenog osiguranja Republike Srpske. Dejan Kusturić, direktor FZO RS kratko je, prilikom jedne posjete UKC RS, samo rekao da istražni organi treba da rade svoj posao a da on tvrdi da je sve urađeno u skladu sa zakonom.
Za uvoz respiratora u Republiku Srpsku odnosno BiH interesovala se i Privremena istražna komisija Predstavničkog doma Parlamenta BiH za utvrđivanje stanja u pravosudnim institucijama BiH.
Tadašnji član te komisije, poslanik PDP-a Branislav Borenović rekao je, za Gerila info prije tri i po godine, da se u slučaju uvoza respiratora “radi o organizovanoj pljački koja ima međunarodnu dimenziju i u kojoj očigledno učestvuju pojedinci iz institucija koje mogu to da istraže do kraja. Nevjerovatno je da istražna radnja koja je pokrenuta od strane institucija Republike Srpske još traje a sada će godinu dana kako smo mi javno objavili razmjere jedne ogromne afere koja košta narod Republike Srpske desetine miliona maraka. Radi se o povlaštenom položaju jednog preduzeća koje ima bliske veze sa kabinetom Milorada Dodika“.
Borenović je tvrdio da postoji jasno vidljiv nesklad kada se pogledaju uvozne fakture, cijene i ono što je naplaćeno od Fonda zdravstvenog osiguranja. On je, za Gerila info, govorio kako sumnja da istraga traje predugo iz razloga da se pokušaju namjestiti papiri.
Jedan od vlasnika Medietika je Željko Babić koji je suprug savjetnice Milorada Dodika i nekadašnje zamjenice ministra inostranih poslova BiH, Ane Trišić Babić. Brat Željka Babića je Vladislav Babić koji nema zvanične veze sa Medietikom a nekadašnji je generalni sekretar SDS-a koji je napustio zajedno sa Ognjenom Tadićem. Vladislav Babić nije, prije četiri godine, želio da razgovara na temu “Medietik”.
