U selu Pecka u toku je petodnevni istraživački kamp organizovan od strane udruženja Association Green Ways, koji je okupio stručnjake iz cijele Bosne i Hercegovine radi istraživanja biodiverziteta planine Vitorog. U kampu učestvuju stručnjaci iz šest oblasti – ornitologije (ptice), herpetologije (vodozemci i gmizavci), entomologije (insekti), hiropterologije (šišmiši), mikologije (gljive) i botanike (biljke). Pridružili su im se i studenti biologije i ekologije iz različitih delova BiH, s ciljem da prošire svoja znanja u ovim specifičnim oblastima.
Planina Vitorog, koja je zbog slabe istraženosti i prisustva mina dugo bila nedostupna naučnicima, već prvog dana pokazala je svoje bogatstvo. Mikološki nalazi su posebno značajni, jer je na malom prostoru identifikovano gotovo 100 vrsta gljiva. Među njima se ističe vrsta Sowerbyella imperialis, izuzetno rijetka gljiva koja je prvi put u BiH zabilježena 2003. godine na Igmanu.
Spektakularan biodiverzitet Vitoroga uključuje i nove ornitološke podatke za ovo područje. Tokom istraživanja je po prvi put u okolini Šipova zabilježen planinski djetlić (Dendrocopos leucotos), čime se dodatno potvrđuje ekološka vrijednost ovog područja.
Prema Prostornom planu Republike Srpske, planirano je da do 2025. godine Vitorog bude zaštićen. Zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog naslijeđa RS planira da zaštiti površinu od čak 30.000 hektara, koja obuhvata veliki deo planine, izvorišta rijeka Janj i Pliva, kao i njihove dijelove. Republički zavod pruža podršku kampu kroz logističku pomoć i sufinansiranje određenih aktivnosti.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
Cilj projekta “Zaštita prirodnog nasljeđa Vitoroga” je povezivanje stručnjaka i mladih istraživača iz BiH, kako bi zajedničkim radom doprinjeli istraživanju i zaštiti ovog vrijednog prirodnog područja. Projekat je realizovan u okviru USAID-ovog programa Snaga lokalnog, uz podršku Mreže za izgradnju mira i Udruženja građana „Fojničani“ iz Maglaja. Kroz slične projekte širom BiH, stručnjaci nastoje zaštititi što veće površine prirode, suočeni sa sve većim pritiscima rudarske industrije i eksploatacije resursa.
Dejan Rakita/GERILA
