Escrow račun Republike Srpske nešto je poput bermudskog trougla. Što na njega legne ne zna se ni gdje završi ni koliko i čega ima na njemu. Makar to ne zna javnost Republike Srpske odnsono građani Republike Srpske koji su stvarni vlasnici tog novca, ukoliko taj novac zaista i postoji.
U ministarstvu finansija Republike Srpske uporni su u izbjegavanju priče o stanju na eskrow računu. Priča oko eskrow računa postala je ponovo aktuelna kada je Vlada na prvoj sjednici u novom sazivu pod predsjedavanjem Radovana Viškovića donijela dvije posebne odluke o pozajmicama sa eskrow računa u ukupnom iznosu od 60 miliona maraka. Ministarstvo finansija zaduženo je da novac vrati na eskrow račun do kraja ove godine.
Nije poznato u koje svrhe će biti potrošeno 60 miliona maraka sa posebnog računa jer to nije obrazloženo u odlukama koje su objavljene u Službenom glasniku Republike Srpske. Inače, novac sa računa za posebne namjene nikako ne bi smio da se koristi za javnu potrošnju ali to Vlada Republike Srpske već godinama ne poštuje.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
Ministarstvo finansija početkom januara nije odgovorilo na naša konkretna pitanja u vezi sa ovom pozajmicom.
“Vlada Republike Srpske utvrdila je na osnovu Zakona o budžetskom sistemu Republike Srpske, na svojoj Prvoj sjednici odluke koje se odnose na obezbjeđivanje sredstava za nesmetano izvršavanje dospjelih budžetskih obaveza.”- kratak je bio odgovor bez odgovora iz Ministarstva finansija.
Problem je što se novac sa eskrow računa gotovo po pravilu koristi za pokrivanje javne potrošnje godinama upozoravaju ekonomisti na lošu praksu Vlade Republike Srpske.
Posljednji izvještaj o izvršenju budžeta Republike Srpske , dostupan na sajtu Ministarstva finansija, odnosi se na prva tri mjeseca prošle godine. U tom izvještaju se navodi da je na escrow računu krajem marta 2018. godine bilo 10,8 miliona KM. Glavna služba za reviziju je utvrdila nepravilnosti prilikom pozajmica novca sa escrow računa piše u izvještaju iz 2018. godine.
“Značajan dio novčanih sredstava sa escrow računa (računa privatizacije i sukcesije) u proteklim godinama dat je u vidu pozajmica i zajmova (na osnovu odluka Vlade Republike Srpske). Za pozajmice za koje nisu potpisani ugovori, odnosno nisu definisane osnovne odredbe pozajmljivanja, Vlada pojedinačnim odlukama prolongira rokove povrata sredstava.”-piše u revizorskom izvještaju.
Vlada Republike Srpske je 60 miliona sa eskrow računa uzela i 2011 godine iako tu pozajmicu nije odobrila Narodna skupština Republike Srpske.
Revizori su utvrdili da su na kraju 2017. godine na escrow računima bila 62 miliona KM. Do kraja te iste godine na račun je trebalo da bude vraćeno 81,6 miliona. Od tog iznosa se čak 33 miliona odnose na novac korišćen za izmirenje dospjelih budžetskih obaveza.
“To je račun koji mora da bude transparentan. U smislu i prikupljanja i trošenja sredstava. To je kao i bilo koji račun koji je vezan za budžet. Budžet je jasno definisan kako je planiran u potrošnji.”- kaže ekonomista Zoran Pavlović.
