Radio Televizija Republike Srpske ponovo treba da plati kaznu za, najblaže rečeno, neodgovorno ponašanje i kršenje pravila i propisa koji uređuju profesionalan rad medija. Ovaj put trebaju platiti 16.000 KM kazne zbog neprofesionalnog izvještavanja o grupi “Pravda za Davida” u Dnevniku 2 od 5. oktobra prošle godine, prenosi portal eTrafika.
Kako su portalu eTrafika potvrdili iz Regulatorne agencije za komunikacije (RAK), koja je i propisala ovu kaznu, ukupno 27 građana i udruženja građana žalilo se ovom tijelu zbog pomenutog izdanja Dnevnika. Ovo je trenutno jedini postupak protiv RTRS-a koji se vodi zbog izvještavanja o “Pravdi za Davida”.
Ovaj postupak je rezultirao izricanjem novčane kazne u iznosu od 16.000 KM radi utvrđenog kršenja odredbi člana 3. Osnovni principi, te člana 5. Pravičnost i nepristrasnost Kodeksa o audiovizuelnim medijskim uslugama i medijskim uslugama radija (“Službeni glasnik BiH”, broj 3/16).
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
Portal eTrafika podsjeća da je u spornom Dnevniku iznesen je niz pristrasnih i huškačkih optužbi na račun grupe “Pravda za Davida” i skupa koji se organizovao tog dana:
- Rečeno je da skupu prisustvuju ratni veterani Armije BiH, navijačke i grupe poznate policiji, te se postavljalo pitanje da li je na sceni pokušaj 5. oktobra u Srpskoj;
- Navedeno je da je Davor Dragičević zajedno sa svojim pristalicama zaustavljao saobraćaj i udarao u automobile, iako je na društvenim mrežama i medijima objavljen snimak automobila koji se na ulici zalijeće i udara Dragičevića;
- Pozivajući se na Srnu, voditelj dnevnika govori da je očigledna namjera da se isprovocira incident u Banjaluci;
- Pozivajući se na izjave stručnjaka, govori se da “tek nekolicina okupljenih na Trgu Krajine imaju dobre namjere”;
- Zatim je uslijedio niz “provladinih stručnjaka” koji su koristili huškačku retoriku. Tomo Kovač, bivši ministar unutrašnjih poslova RS, uvjeren je da je na djelu pokušaj rušenja RS i institucija, i da iza svega stoje strane službe koje “Pravdu za Davida” koriste za diskreditovanje MUP-a. Staša Košarac, funkcioner SNSD-a, pominje ekstremiste i grupe koje su činile zločine nad srpskim narodom, te da “Pravda za Davida” prerasta u grupu za unitarnu Bosnu i ciljeve koje je imao i sam Alija Izetbegović. Dragomir Anđelković, politički analitičar, ističe da “predstavnici raznih ekstremističkih i sličnih organizacija iz Federacije žele da dođu u Banjaluku da bi zapalili sukob koji treba da preraste u srpski požar, koji bi na kraju doveo do uništenja Republike Srpske”.
- Svemu tome dodati su izrazi “obojena revolucija”, “rušenje Republike Srpske” i slično.
Nažalost, nije prvi put da se šire laži, strah i mržnja, bilo da je riječ o prenošenu iz drugih medija, bilo da je RTRS izvor takvih informacija, o čemu je Gerila već pisala:
- Retrospektiva spinovanja, manipulacija i napada na grupu „Pravda za Davida“ od strane vlasti u Republici Srpskoj
- Izvještavanje RTRS-a o ubistvu Davida Dragičevića i grupi „Pravda za Davida“ – od ignorisanja do žigosanja
- Gospodari balkanskog spinovanja ne miruju
Međutim, za to su, ili izrečene simbolične kazne, poput ove posljednje, ili sankcija uopšte nije ni bilo.
Veliki problem predstavljaju ovlaštenja Regulatorne agencije za komunikacije, odnosno korištenje tih ovlaštenja kad je u pitanju izricanje sankcija u skladu sa Zakonom o komunikacijama.
Član 46. stav 3. tačka d) Zakona o komunikacijama kaže da “iznos određene novčane kazne ne smije biti veći od 150.000 KM u slučaju namjerne povrede ili povrede iz nehata pojedinih odredbi zakona ili uslova koji se navode u izdatoj dozvoli ili kodeksima rada i pravilima Agencije. Iznos izrečene novčane kazne srazmjeran je težini prekršaja i, tamo gdje je primjenjivo, bruto finansijskom prihodu ostvarenom na osnovu prekršaja. U slučaju da se povrede ponove, izrečena novčana kazna ne smije biti veća od 300.000 KM. Agencija izrađuje pregled povreda i odgovarajućih kazni, koji usvaja Savjet ministara”.
Ovim članom se vodio i Savjet ministara kada je usvojio Pregled povreda i odgovarajućih kazni koje izriče RAK u kome se navodi da je svrha kažnjavanja, između ostalog, zaštita javnog interesa; zaštita slobode izražavanja i raznolikosti mišljenja uz poštivanje opšteprihvaćenih standarda ponašanja, nediskriminacije, pravičnosti, tačnosti i nepristrasnosti; sprečavanje aktivnosti koje bi mogle prouzrokovati štetu, opasnost po život i zdravlje ljudi, javnu bezbjednost, javni red i mir, javni moral. Dakle, sve ono što je RTRS prekršio. I što istrajno krši gotovo svaki dan.
Član 12. stav (1) ovog Pregleda navodi da namjerna povreda postoji kada je kršilac bio svjestan svog djela i htio njegovo učinjenje (direktni umišljaj), što je slučaj sa RTRS-om, kao i kada je kršilac bio svjestan da zbog njegovog činjenja ili nečinjenja može nastupiti zabranjena posljedica, ali je pristao na njeno nastupanje (eventualni umišljaj), što predstavlja suštinski problem. RTRS svjesno širi laži, strah i mržnju svjestan da zbog toga može dobiti kaznu, koja je u suštini simbolična. Upravo se zbog toga iznova odlučuje da ponavlja istu povredu, odnosno da u kontinuitetu širi laži, strah i mržnju, znajući da će kazna biti blaga.
Ovo posebno dobija na značaju uzimajući u obzir visinu kazne za utvrđeno kršenje odredbi člana 3. Osnovni principi, te člana 5. Pravičnost, od strane RTRS-a, kako se navodi u saopštenju RAK-a.
Prema članu 18. koji reguliše visinu kazne za kršenje osnovnih principa, pružalac medijskih usluga koji prekrši odredbe Kodeksa koje se odnose na osnovne principe, kazniće se novčanom kaznom od 1.000 KM do 75.000 KM. U članu 20. koji reguliše visinu kazne za kršenje pravičnosti i nepristrasnosti, navodi se da televizijska/radijska stanica koja prekrši odredbe Kodeksa koje se odnose na pravičnost i nepristrasnost, kazniće se novčanom kaznom od 2.000 KM do 60.000 KM. Član 14. koji se tiče određivanja jedinstvene kazne, ističe da ako je kršilac jednom radnjom ili sa više radnji učinio više kršenja za koja se istovremeno vodi postupak, RAK će najprije utvrditi kazne za svako od tih kršenja, pa će za sva kršenja izreći jedinstvenu kaznu.
Dakle, RAK je odredio jedinstvenu kaznu RTRS-u za kršenje ova dva člana u iznosu od 16.000 KM, a maksimalno je mogao izreći novčanu kaznu u iznosu od 135.000 KM, koja bi i dalje bila simbolična, jer sigurno ne bi spriječila RTRS da i dalje širi laži, strah i mržnju, ali bi sigurno bar “dva puta razmislili” kada bi sledeći put činili takvo djelo.
Dok se ne počnu određivati drastičnije kazne, ne samo RTRS-u nego i ostalim medijima u BiH koji šire laži, strah i mržnju, simbolične kazne poput ove koja je izrečena RTRS-u predstavljaće samo izrugivanje pravdi i produbljivanje jaza i stanja latentnog sukoba u društvu.
Gerila.info
