Čak 32 posebne sjednice održane su tokom ovog saziva Narodne skuštine Republike Srpske. Do izbora ima više od tri mjeseca, pa postoji mogućnost da će biti sazvana još koja.
S druge strane, samo 22 redovne sjednice održano je za pomenuti mandatni period od četiri godine.
Ogroman broj pomenutih posebnih sjednica sazvan je na inicijativu Srpskog člana Predsjedništva BiH Milorada Dodika, a ako ne zbog nekog aktuelnog pitanja, onda zbog mehanizma zaštite vitalnog entitetskog interesa Republike Srpske.
Iako je već odavno jasno da Dodik nema dvotrećinsku većinu od potrebnih 56 poslanika da bi njegov veto u Predsjedništvu BiH bio izglasan, pa tako ni za posljednju sjednicu kada je riječ o trgovinskom sporazumu BiH sa Velikom Britanijom i Sjevernom Irskom, vješto koristi ovaj mehanizam da bi održao u fokusu određene političke teme.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
“Moramo da se borimo za naše vrijednosti. Ako izgubimo na polju naših vrijednosti, onda smo izgubili i na polju naših interesa.”, izjavio je Dodik tokom uvodnog obraćanja poslanicima, u kojem je pričao o praktičnim razlozima za veto, kao i o političkim odnosima s Velikom Britanijom.
Izdajnici i patriote
Ipak, bez obzira na ishode posebnih sjednica, utisak je da one najviše služe za obračun sa opozicijom, te da druge svrhe i nemaju.
“Ovakav način, kako to organizuju vlasti u Republici Srpskoj, ove sjednice nemaju nikakav smisla. Vidjeli smo, bile su one posebne sjednice sa velikom najavom i pompom o vraćanju nadležnosti sa Bosne i Hercegovine. Mi kao opozicione partije smo ukazali da su to samo predizborne kampanje i dizanje nacionalne tenzije u cilju ostanka na vlasti i to se pokazalo kao tačno”, kaže za Gerilu Duško Ivić poslanik DNS-a u NSRS.
Ivić pojašnjava da nije smisao bavljenja politikom sazivanje posebnih sjednica, već da vlast treba da radi da bi građani imali korist, te da vlast na ovaj način želi da održi neku vrste tenzije, ali i da Dodik odlično koristi priliku na sjednicama.
“On je posebne sjednice do sada uspješno koristio za svoj politički marketing i dizanje popularnosti svoje političke partije i ubacio je vješto u tu raspravu temu o izdajnicima i patriotama. Normalno, uvijek su izdajnici oni koji su na suprotnoj strani vlasti, bez obzira šta radili i kako govorili. I da podrže tu istu vlast, opet bi na neki način bili izdajnici. On vješto to koristi zbog manipulacije javnosti, do zadnje ove sjednice. Na ovoj zadnjoj sjednici, vidjeli ste, Dodik je samo ušao, izvjestio o onome što je tačka dnevnog reda i napustio sjednicu. Mislim da mu je ova sjednica trebala da posluži da se opera od onoga što su dogovarali u Briselu, međutim, kada je shvatio da će to biti njegov krah, on je izašao i više se nije vraćao”, dodaje Ivić.
A čim je završeno glasanje, Dodik se ponovo oglasio ovaj put, preko Tvitera.
“Glasanjem za sporazum s Velikom Britanijom opozicija, predvođena PDP-om i SDS-om, glasala je protiv Srpske. To pokazuje i njihovu poslušnost prema britanskoj ambasadi jer su institucije Srpske utvrdile da se sporazumom ne poštuju dejtonske nadležnosti. I to narod treba da zna”, kaže Dodik.
Гласањем за споразум с Великом Британијом опозиција, предвођена ПДП-ом и СДС-ом, гласала је против Српске.
То показује и њихову послушност према британској амбасади јер су институције Српске утврдиле да се споразумом не поштују дејтонске надлежности.
И то народ треба да зна.
— Милорад Додик (@MiloradDodik) June 20, 2022
Potpredsjednik PDP-a Igor Crnadak govori da je svrha svih ovih sjednica da Dodik prikaže sebe i SNSD kao zaštitnike Srba i Republike Srpske.
“U ovom slučaju kako Velika Britanija udara na nas, a on nas kao brani. Mislim da je ovo potpuno promašena predstava juče i ne treba zanemariti da je ovo treći nokdaun zaredom koji je Dodik doživio u Narodnoj skupštini Republike Srpske. Tri puta zaredom njegova procjena da je nešto štetno po vitalni interes Republike Srpske nije dobila potvrdu u Narodnoj skupštini”, navodi Crnadak, uz uvjerenje da Dodik sad reda gubitke koji će se na kraju rezultatovati na narednim izborima.
Napominje i da opozicija ne može da utiče na Dodikovo potezanje mehanizma vitalnog entitetskog interesa.
“Da li on iz toga izvlači neke PR poene, ja to ne znam. Možda ljudi koji se stručno bave sa tim mogu to objasniti. Siguran sam da on politički ništa nije dobio, ali šteta je da se takav važan način mehanizam zaštite zloupotrebljavanjem od strane Srpskog člana Predsjedništva BiH omalovažava”, zaključio je Crnadak.
Osvetnička sjednica i zloupotreba mehanizma zaštite entitetskog interesa
Posebne sjednice imaju smisao u političkoj borbi i osvajanju političkih poena, ali nemaju nikakav značaj za građane, smatra novinarka Ljiljana Smiljanić, koja već duži niz godina prati sjednice NSRS. Prema njenim riječima, posebno je zanimljiv odnos medija prema posebnim sjednicama.
“Jedni su, na primjer, za ovu prethodnu posebnu sjednicu o sporazumu sa Velikom Britaniju, govorili da je to osvetnička sjednica, da je Milorad Dodik uložio veto zato što je Velika Britanija njemu uvela sankcije, kao i gospođi Željki Cvijanović. Drugi su spominjali da će iskoristiti da na toj sjednici dobije brojne političke poene time što će opoziciju istaći kao nekoga da je pod uticajem Velike Britanije i da ne radi za interese Republike Srpske”, kaže Smiljanićeva.
Napominje da građani od ovakvih tema nemaju nikakve koristi iako se predstavljaju kao jako važnim, baš za pomenute građane, kao i da je ovo prvi saziv sa ovolikim brojem posebnih sjednica, nauštrb redovnih.
“U ovom sazivu te redovne sjednice su ostale negdje u zapećku i uopšte nisam sigurna da će ovaj saziv ispuniti plan do kraja upravo u usvajanju zakona i svega onog što je potrebno da bi cijelo društvo funkcionisalo”, dodaje Smiljanićeva, uz konstataciju da opozicija ne drži korak sa svim što se dešava i rezultat toga se vidi na izborima.
Politički analitičar Velizar Antić smatra da Milorad Dodik zloupotrebljava jedan jako značajan institut kao što je pokretanje pitanja zaštite vitalnog nacionalnog interesa u cilju jačanja vlastite političke partije.
“Na potpuno isti način se zloupotrebljavaju i ostale institucije Republike Srpske pa čak i Narodna skupština RS. Ova najznačajnija institucija se koristi od strane vlasti RS na taj način što se koristi u dnevno-političkom obračunavanju sa opozicijom i što se donose odluke u NS RS koje se kasnije ne poštuju ili se čak i krše od strane vlasti. Na ovaj način se degradira ova institucija i njen kredibilitet i uticaj se svakodnevno urušavaju”, izjavio je Antić za Gerilu.
Dodaje da ukoliko se to pogleda iz ugla interesa SNSD-a kao političke partije, posebne sednice NSRS se i zakazuju kako bi se opozicija predstavila kao izdajnička a vlast kao neko ko štiti interese RS.
“Ova igra je tako i smišljena jer se preko medija koje vlast kontroliše narod u Srpskoj konstantno drži u ovom uverenju i ovaj narativ se konstantno održava. Upravo iz tog razloga se i sazivaju posebne sednice i raspravlja se o temama koje NSRS ne može da reši niti da utiče na ta pitanja, kao što je rat u Ukrajini na primer, a ne raspravlja se o životnim temama kao što su svakodnevna poskupljenja i kako će narod uopšte da preživi naredni period ukoliko se nastavi sa poskupljenjima”, zaključio je Antić.
