Brojevi koji su obilježili 2022.godinu

Godine su samo broj, kažu vječiti optimisti, a i oni koji ne žele da priznaju da vrijeme nepovratno teče. Po čemu ćemo pamtiti 2022.

Godinu koju smo upravo ispratili obilježilo je mnogo događaja koji su više ili manje uticali na naše društvo, kao i kvalitet naših života. Mnogi od njih su određeni brojevima, a mi ćemo izdvojiti nekoliko najzanimljivijih.

1.

Bosna i Hercegovina je zauzela prvo mjesto na listi zemalja s najvećim smanjenjem broja stanovnika na svijetu, prema podacima UN-ovog izvještaja za 2022. godinu “Perspektive svjetskog stanovništva”.

Naša država godišnje gubi više od 1,5 posto svog stanovništva. Prema rezultatima istraživanja Unije za održivi povratak i integracije BiH, od 2013.godine skoro pola miliona ljudi je napuustilo BiH.

Samo u 2021. godini to je učinilo 170.000 stanovnika, gotovo grad veličine Banja Luke. Podatke za 2022.godinu ćemo vjerovatno dobiti tek za nekoliko mjeseci, a kako je navedeno u jednoj od analiza koje su objavljene sredinom 2022.godine, čak 340.000 ljudi se sprema da napusti BiH.

Prave razmjere ove demografske katastrofe vidljive su golim okom baš u vrijeme novogodišnjih i božićnih praznika, kada dijaspora dođe na godišnje odmore, gradovi ožive, a ulice se prepune ljudima koji su sreću potražili u nekim drugim zemljama I kontinentima.

Optimisti će reći: “Nek smo bar u nečemu prvi.”

3.

Bosna i Hercegovina je prema podacima iz posljednjeg izvještaja Indeksa percepcije korupcije (Corruption Perception Index – CPI) zauzela treće mjesto u Evropi najkorumpiranijih država, sa ocjenom 35, na skali od nula do 100, što je ukupno pozicionira na 110. mjesto od 180 država.

Prema istraživanju Transparency Internationala, lošiji rezultat u Evropi imaju samo Ukrajina i Rusija. U regionalnom izvještaju za Istočnu Evropu i Centralnu Aziju, BiH je posebno istaknuta kao jedna od država koje ostvaruju loše rezultate, te se navode sve češći napadi na kritičare vlasti koja kontroliše medije, suzbijanje građanskih sloboda i opstruisanje reformi koje bi dovele do transparentnijeg finansiranja partija i poštenih izbora.

Za optimiste informacija- kada je riječ o regiji Zapadnog Balkana, tu je BiH prva, ali to mjesto dijeli isa Albanijom.

S obzirom da se već krajem januara očekuje novi izvještaj, postoji realna mogućnost da ostanemo na liderskoj poziciji u tom segmentu, bar u regionu.

14,7

Godišnja inflacija u Republici Srpskoj, prema posljednjim informacijama Zavoda za statistiku Republike Srpske. Još uvijek se čekaju informacije za decembar, pa ćemo prostom računicom objasniti, od novembra 2021.do novembra 2022.godine Indeksi potrošačkih cijena su veći za 14,7 posto.

Optimisti kažu da je u prethodnih par mjeseci godišnja stopa bila i veća, pa je ovo čak i podnošljivo, ali je činjenica da su hrana i prevoz najviše poskupili. Najveći godišnji rast cijena u novembru 2022. zabilježen je kod  prevoza, za 24,5 odsto, zbog poskupljenja goriva i maziva za 33,5 odsto.

Hrana je u ovom periodu poskupjela za 24,4 odsto, zbog viših cijena mlijeka i mliječnih proizvoda za 41,2, te ulja i masnoće za 32,8 odsto. Opet bi optimisti rekli da je sreća što je prosječna neto plata skočila za 17,6 posto, u odnosu na prošlu godinu, to jeste, iznosila je u novembru 1.211 KM.

Međutim, prema informacijama Saveza sindikata RS, potrošačku korpu prosječna plata je u novembru pokrivala sa 51,1 odsto.

U Federaciji BiH, godišnja inflacija je  u oktobru bila 19,1 odsto, a kada se pogledaju posljednje informacije, koje su objavljene  28.12.2022.godine za područje cijele BiH, godišnja inflacija je bila 16,3 odsto.

23.935

U oktobru prošle godine održani su opšti izbori u BiH, a najveća bitka i najviše osporavanja rezultata je za nivo predsjednika Republike Srpske, gdje je razlika između Milorada Dodika i Jelene Trivić predstavljena baš u ovom broju glasova.

Nakon prebrojavanja glasova i pojedinih odluka Centralne izborne komisije prvo su protestovali u opoziciji, a onda i predstavnici stranaka na vlasti.

Sukobi i politička retorika su bili na vrhuncu, a vrlo vjerovatno je da su događaji koji su obilježili oktobar i novembar mjesec doprinijeli da se broj stanovnika koji želi da napusti Republiku Srpsku još više poveća.

Kada se vidi količina neprijateljstva kojeg političari upućuju jedni prema drugima, mjesta za optimizam da će se ovdje živjeti u normalnijem ambijentu nema!

7.258

Broj kandidata na pomenutim izborima ili prostim rječnikom rečeno broj onih koji misle da mogu biti spasioci stanovnika BiH. Složena politička formula kaže da je broj kandidata izgledao ovako:

• Predsjedništvo Bosne i Hercegovine: 10 kandidata
• Predstavnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine: 752 kandidata
• Predstavnički dom Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine: 230 kandidata
• Narodna skupštinu Republike Srpske: 429 kandidata
• Predsjednik i potpredsjednici Republike Srpske: 31 kandidat
• Kantonalne skupštine u Federaciji Bosne i Hercegovine: 806 kandidata

300 miliona

Različiti nivoi vlasti i javna preduzeća raspisali su 8.006 tendera u 2022. godini.

Njihova vrijednost je bila veća od 300 miliona KM. Od te sume samo 26 miliona KM potrošeno je po Zakonu, navodi se u analizi sajta Pratimotendere.ba.

Više od 7.000 nabavki označene su kao rizične kroz deset vrsta zloupotreba. Samo jedan od deset tendera provedenih u 2022. godini može se smatrati slabo ili nimalo podložnim nekoj vrsti korupcije.

12.808.81 miliona (12,8 milijardi KM)

Prema podacima Ministarstva finansija i trezora BiH o stanju javnog duga zaključno da 30.junom 2022.godine, Bosna i Hercegovina je zadužena za 12,8 miljiardi KM.

Od te cifre, nešto više od 9,7 milijardi KM je vanjski dug, a unutrašnji dug je veći od 3 milijarde KM.

Prema pomenutom dokumentu 6,6 milijardi KM je dug Federacije BiH, a neštoviše od 6 milijardi KM je zadužena Republika Srpska. Nešto više od 46 miliona KM je zaduženje Brčko distrikta.

Ipak, dinamike isplate pojedinih dugova, inflacija koja je dovela do popunjavanja budžeta, ali i nekih kasnijih zaduženja, kraj 2022.godine imaće bitno drugačije informacije.

Prema izjavi Zore Vidović, ministrice finansija Republike Srpske od prije 5 dana, javni dug Republike Srpske sada iznosi pet milijardi i 64 miliona KM i iznosi 36,1 odsto BDP-a.

Ipak, samo dan kasnije poslanici u Republici Srpskoj su izglasali da se Republika Srpska dodatno zaduži prema EIB-u za novih 75 miliona evra.

2023.

U novoj, 2023.godini očekuju nas nove cifre i nove formule, ali kako se čini, najveći problem će imati građani sa izračunom potrošnje električne energije. Blok tarife su tako stručno napravljeni da ih nije znao izračunati ni Vladislav Vladičić predsjednik Regulatorne komisije za energetiku.