Eksplozija reakcija, gotovo pa u potpunosti negativnih, koje su uslijedile nakon najave predsjednika RS Milorada Dodika da Dan Srpske više nećemo slaviti 9. januara već 15. februara, zahtijevale su hitnu reakciju u redovima vladajuće koalicije.
Pored naknadnog uvjeravanja da se dosadašnji datum, ipak, neće mijenjati, uslijedili su i tragikomični nastupi SNSD-ovaca u kojima su čak pokušali progurati priču o tome kako su žrtve podmetanja i kako nikada nije ni bilo riječi o tome da se Dan Srpske slavi bilo kog drugog datuma osim 9. januara.
„Srpska će ubuduće 15. februar obilježavati kao Dan Republike Srpske, a 9. januar kao Dan nastanka Republike Srpske“, rekao je Dodik 8. juna na zajedničkoj sjednici vlada Srbije i Republike Srpske.
Ova neočekivana najava izazvala je prvo muk a potom i burne reakcije u Srpskoj, o čemu smo detaljno pisali u tekstu Sačuvan u ratu, izgubljen u miru: Srpska ne da 9. januar, dok Dodik ne odluči drugačije. Da nije riječ o pukoj „bombi“ kakve lider SNSD-a ispaljuje na dnevnom nivou, pokazali su i zaključci sumirani u Deklaraciji o zaštiti nacionalnih i političkih prava srpskog naroda nakon Svesrpskog sabora koji je održan proteklog vikenda u Beogradu, a kojem su mnogi dali čak i istrorijski značaj.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
Ujutru jedno, popodne drugo
„Svesrpski sabor pozdravlja odluku Republike Srbije i Republike Srpske da ujedinjeno obilježavaju 15. septembar kao Dan srpskog jedinstva, slobode i nacionalne zastave u znak sjećanja na proboj Solunskog fronta u Prvom svjetskom ratu, kao i da je Sretenje, 15. februar, Dan državnosti Republike Srbije i Dan državnosti Republike Srpske koji treba ujedinjeno i zajednički proslavljati. Svesrpski sabor očekuje da Republika Srpska nastavi da obeležava 9. januar kao Dan nastanka Republike Srpske i krsnu slavu“, navodi se u članu 29. pomenute Deklaracije, a koja će se naći i pred poslanicima u Narodnoj skupštini RS.
Taman kada su, nakon početnog tihovanja, funkcioneri vladajuće koalicije počeli stidljivo objašnjavati zašto je pomjeranje Dana Srpske dobro, dolazi do naglog preokreta.
„Našoj svetinji – 9. januaru, Danu Republike, dodajemo 15. februar kao Dan državnosti Srpske i Srbije koji ćemo slaviti zajedno i koji će slaviti svi Srbi gdje god da žive kao Dan srpske državnosti. 9. januar ostaje u skladu sa Zakonom o praznicima, Zakonom o Danu Republike Srpske“, rekao je Radovan Kovačević, delegat SNSD-a u Domu naroda Parlamenta BiH i portparol te partije.
Nakon Kovačevića, uslijedile su slične izjave i drugih, a umjesto priznanja da su donijeli pogrešnu odluku, koju će pokušati popraviti, domaći funkcioneri bezobzirno počinju da napadaju sve one koji su ukazivali na njihov pokušaj da Dan Srpske „presele“ u drugu polovinu februara. Premijer Srpske Radovan Višković je čak tvrdio da je laž da se nešto slično uopšte i pokušalo.
“Sada se u medijima pominju peticije, protesti, blokade, jer predsjednik Republike Srpske navodno ukida 9. januar kao Dan Republike Srpske. To su takvi spinovi koje za običnog čovjeka predstavljaju takav problem. Uvjeravam građane Srpske da ćemo 9. januar slaviti na način kako smo slavili i do sada. Pogotovo što na osnovu Zakona o praznicima imate i zakon o Danu Republike, u kojem je uvažena volja građana na referendumu i da je 9. januar Dan Republike Srpske”, rekao je Višković.
Iako već citiran na početku teksta, nije suvišno, zbog Viškovića i drugih, još jednom ponoviti Dodikovu nedavnu najavu.
„Srpska će ubuduće 15. februar obilježavati kao Dan Republike Srpske, a 9. januar kao Dan nastanka Republike Srpske“, rekao je Dodik.
Standardno ponašanje vlasti
Politikolog Velizar Antić kaže da reakcije od strane vlasti, slične gore pomenutoj premijera Viškovića, ne predstavljaju nikakvo iznenađenje.
„Ovo je standardno njihovo ponašanje u nazad sigurno desetak godina gdje jedno izjave ujutru, nešto potpuno drugo popodne a uveče svoj stav u potpunosti promijene. Potpuno ista situacija je i ovog puta. Jasno je da je vlast u Republici Srpskoj pokušala na prevaru da se odrekne 9. januara kao Dana Republike Srpske. To jasno piše u samoj Deklaraciji koja je usvojena ali i u svim izjavama visokih zvaničnika“, kaže naš sagovornik.
Međutim, dodaje on, očigledno je da vlast u Srpskoj nije očekivala ovakve reakcije naroda i da sada pokušavaju da nas ubijede da oni nisu potpisali ono što su potpisali i da nisu izjavljivali ono što smo svi čuli da su izjavili.
„Sada pokušavaju da isprave štetu koju su napravili i da se vrate unazad. Grešku će moći da isprave jedino ukoliko promijene član 29. potpisane Deklaracije. Ukoliko izmijene ovaj član i jasno u njemu navedu da 9. januar ostaje Dan državnosti Republike Srpske a ne ‘Dan nastanka Republike Srpske i krsne slave’ kako sada stoji u Deklaraciji. Međutim, čak i ako isprave ovaj član i u Narodnoj skupštini Republike Srpske usvoje izmijenjenu Deklaraciju ostaće bruka da su pokušali da se odreknu 9. januara kao Dana Republike Srpske. I tu ih niko ne može opravdati ni oprati“, kaže Antić.
On ističe i da iza čitave priče provejava jedno, kako kaže, jako zanimljivo pitanje.
„Ko je bio taj koji je na ovaj način želio da se 9. januar ne proslavlja kao Dan Republike Srpske i koji je bio cilj da se tako nešto uradi. Nemoguće je da je ovo bio toliki previd onih koji su potpisali zajedničku Deklaraciju. Dakle, cilj je bio jasan ali je pitanje zašto je to tako i kome je smetao 9. januar kao Dan Republike Srpske“, zaključio je Antić.
Gerila.info