Zbog gašenja požara u gudronskoj jami Modriča bi uskoro mogla da se nađe u velikim finansijskim problemima, saznaje Gerila.
Naime, firma koja je gasila ovaj požar dostavila je Opštini dvije fakture – prvu (350.000 KM) platila je Vlada Republike Srpske, a drugu bi trebala da plati Opština Modriča. Druga faktura iznosi 780.000 maraka.
Podsjećamo, u naselju „Modriča 5“ sredinom avgusta se zapalila gudronska jama, jedna od najopasnijih divljih deponija u Republici Srpskoj. U gudronskoj jami se nalaze ogromne količine toksičnog i otpada iz Rafinerije ulja Modriča.
“Kad je Štab za vanredne situacije donio odluku da se požar mora hitno gasiti zbog velikog zagađenja, nama je struka rekla da se on može gasiti samo posipanjem šljunka. Angažovali smo kompaniju „Martić intercop“ i krenulo je gašenje. Kako su dani odmicali, vrijednosti su padele i znali smo da radimo dobar posao”, kaže za Gerilu načelnik Modriče Jovica Radulović.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
Međutim, dodaje on, niko „sa zemlje“ nije mogao da vidi „dodatnih“ 120 dunuma zahvaćenih gudronom koji je iscurio na okolno zemljište koje je u vlasništvu Republike Srpske. Nakon toga je uslijedio sastanak opštinskog rukovodstva sa predstavnicima Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju i Rafinerijom ulja.
“Ministar Vipotnik me tada pitao da li zbog početka školske godine treba da nastavimo sa gašenjem. Njegovi pomoćnici i ja smo se složili da treba. Vlada Srpke je kontaktirala izvođača radova i naložila šta još treba da se uradi. Još jedna površina je trebala da se ugasi”, kazao je Radulović.
To je na koncu i urađeno. Taj drugi posao koštao je 350.000 maraka i on je plaćen, kaže Radulović, preko Fonda za zaštitu životne sredine Republike Srpske. Ali, prvi posao, onaj koji je koštao 780.000 maraka, ostao je neplaćen.
“Mi te novce nemamo da platimo. Mi smo „podigli“ tu firmu kada je buknuo požar i dali joj nalog za gašenje. Poslao sam akt Vladi Srpske da se plati ta faktura. Opština će doći u kolaps. Rekli su mi da će platiti samo prvi dio, a da drugi dio treba da plati opština. Koliko sam čuo, postoji inicijativa da se faktura podijeli na tri dijela – jedan treba da plati Vlada, drugi Opština, a treći Rafinerija – istakao je Radulović.
U Gudronskoj jami se nalazi 25.000-30.000 tona toksičnog i otpada iz Rafinerije ulja Modriča. Od 1967. do 1996. godine u Rafineriji ulja Modriča su prikupljana otpadna motorna i industrijska ulja sa prostora bivše Jugoslavije, nakon čega su tretirana postupkom rerafinacije sa sumpornom kiselinom i aktivnom glinom.
U tom tehnološkom postupku kao nus-proizvod nastajao je opasni rafinerijski otpad (kiseli gudron) koji je odlagan na lokalitetu „Garevac“ u lagunama nastalim iskopavanjem šljunka. Deponija kiselog gudrona nalazi se van kruga Rafinerije ulja Modriča.
Rafinerija ulja Modriča je od 1996. godine prestala da primjenjuje tehnologiju za obradu otpadnih ulja sa sumpornom kiselinom, tako da se od tada u ovom preduzeću više ne produkuje kiseli gudron. Međutim, problem otpada koji je do tada odlagan je ostao neriješen i do danas, a u međuvremenu oko jame su se formirala naselja sa više hiljada porodica sa djecom.
Problem ovog odlagališta otpada do izražaja dolazi posebno ljeti kada se širi nesnosan smrad i dim od požara koji nerijetko izbijaju. Iako se ovo pitanje godinama postavljalo vlasti, ali i vlasnicima rafinerije, konkretnih pomaka nije bilo.
Ministar za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Bojan Vipotnik rekao je krajem avgusta da problem gudronske jame traje od 1967. godine i da je napore da se ona sanira svojevremno zaustavila pandemija koronavirusa. Vipotnik tvrdi da su pronađena solidna rješenja sa partnerima u Belgiji i Njemačkoj.
“Nakon požara ponovo smo uspostavili kontakt sa međunarodnim partnerima. Prvi sastanci biće održani početkom septembra. Pripremamo projekat o zbrinjavanju opasnog otpada i velika je vjerovatnoća da će kroz taj projekat biti sanirana i gudronska jama. Za to treba deset miliona maraka ili više od tog iznosa”, istakao je tada Vipotnik.
Goran Dakić
