Saga oko Helikopterskog servisa Republike Srpske se nastavila. Nakon što je Gerila.info prije nekoliko dana prva objavila informaciju da Helikopterski servis ne posjeduje AOC dozvolu za vazdušni medicinski transport, priča je ponovo aktuelizovana.
U saopštenju koje je izdao Helikopterski servis navedeno je da je riječ o nekomercijalnom operatoru u sastavu Vlade Srpske koji svoje usluge, uključujući medicinski transport, ne naplaćuje, što znači da može da leti bez AOC dozvole, koja se odnosi isključivo na komercijalne letove.
Ipak, kako Gerila saznaje, vazdušni transport pacijenata ni u kom slučaju nije aktivnost koja se može vršiti na nekomercijalnoj osnovi.
“Nekomercijalni avio transport je bio mnogo više zastupljen prije posljednjeg rata na području bivše Jugoslavije i sprovodili su ga aero klubovi u smislu obuke pilota i prevoza jednog vrsta transporta. On i sad postoji, međutim, transport pacijenata ne spade u te aktivnosti. Međunarodni standardi i vazduhoplovni propisi pretpostavljanju da se prevoz pacijenata ne može raditi nekomercijalno”, pojašnjava izvor Gerile.
On dodaje da način i djelatnosti na koji je registrovan Helikopterski servis Republike Srpske ne podrazumjevaju komercijalno osiguranje, te da medicinsko osoblje, a i pacijent koji se nalazi na tom letu, vode kao saputnici na letu.
“Kada imate AOC dozvolu, onda ste dužni putnike osigurati po drugom osnovu. Postoji valutna klauzula od 200.000 švajcarskih franaka, u slučaju nesreće i smrti, da se upravo ne bi dešavalo to. Imate jedan izuzetak. Postoji termim koji se zove ‘državni vazduhoplov’. Ti državni vazduhoplovi su vojni, policijski i carinski vazduhoplovi. Oni se izuzimaju iz ICAO konvencije, odnosno Konvencije o civilnoj vazdušnoj plovidbi”.
Kako saznajemo, u tom slučaju država snosi odgovornost za svu štetu koju taj vazduhoplov pričini, uključujući treća lica.
“To znači, kada bi helikopteri Helikopterskog servisa bili registrovani kao policijski helikopteri, onda bi tako mogao u izuzetnim situacijama da vrši helikopterski prevoz pacijenata. Republika Hrvatska i njihova vojska vrši medicinsko prevoženje helikopterima MI8, ali kao državnim vazduhoplovom. Helikopteri Helikopterskog servisa RS nisu registrovani kao državni vazduhoplovi, nego su registrovani kao organizacija koja pruža potrebe vlastitog prevoženja Vladi, predsjedniku RS, činovnicima. I njihovo finansiranje zbog toga i ide iz Budžeta Republike Srpske i ta stavka je oko 2,5 miliona KM”.
Naš izvor blizak Helikopterskom servisu govori da se komercijalne aktivnosti Helikopterskog servisa prikrivaju zato što nemaju odgovarajuće helikoptere, kao i da piloti Helikopterskog servisa RS nemaju uslove za školovanje za saobraćajne pilote helikoptera. Kako pojašnjava, samo piloti koji imaju diplomu saobraćajnog pilota mogu da upravljaju dvomotornim helikopterima.
“Oni nemaju dovoljno naleta da bi bili saobraćajni piloti, a svi piloti koji su imali te uslove su penzionisani”, zaključuje naš izvor.
Zakon o zdravstvenoj zaštiti predviđa finansiranje nekomercijalne aktivnosti
Kako Gerila saznaje, u pripremi je i novi Zakon o zdravstvenoj zaštiti. Aktivnosti oko pripreme Zakona su počele još 2017.godine, a tek ovaj Zakon posebno reguliše oblast medicinskog vazdušnog transporta, u članovima 170 i 171.
Iako u Članu 170 prva tačka navodi da je vazdušni medicinski transport nekomercijalna letačka operacija, Član 171, Stav 5, predviđa da se ova operacija finansira iz sredstava Fonda zdravstvenog osiguranja, Budžeta RS i donacija.
U slučaju da ove zakonske odredbe budu usvojene, to bi bio još jedan nepotistički potez, jer su, prema trenutnom stanju, direktori ove dvije institucije bliski srodnici.
