Svaka komunikacija sa predstavnicima stranih ambasada, a koje bi Narodna skupština RS definisala kao strane organizacije, mogla bi uskoro biti krivično djelo u Republici Srpskoj! Ovaj radikalni prijedlog je ideja Aleksandra Vranješa, ambasadora BiH u Srbiji i bliskog saradnika Milorada Dodika.
“Јedna od mogućnosti je uvođenje novog krivičnog djela u Krivični zakonik RS kojim bi se sankcionisala svaka komunikacija sa predstavnicima ambasada, međunarodnih organizacija i stranih država, koje bi Narodna skuština RS definisala kao strane organizacije i lica koja učestvuju u aktivnostima protiv ustavnog, pravnog i ekonomskog poretka Republike Srpske”, naglasio je Vranješ.
Bh ambasador taj radikalni prijedlog pravda činjenicom da “ambasada SAD-a u Sarajevu, zajedno sa britanskom i njemačkom ambasadom, vode hibridni rat protiv Republike Srpske, što se ogleda kroz njihovo nediplomatsko ponašanje, sankcije i politički pritisak, te je dodao da se takvom djelovanju Srpska može i mora oduprijeti.”
Posebno naglašava brigu prema zvaničnicima Republike Srpske pa tako u prvi plan stavlja ekonomske sankcije prema njjima, ali i “propagandne aktivnosti i širenje lažnih vijesti preko (pot)plaćenih medija, sajber operacije, prisluškivanje, špijunske aktivnosti i slično”.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
Vranješ tvrdi da američka i britanska ambasada do informacija dolaze preko saradnika i doušnika i zato, kako ističe, bi valjalo da “krivično djelo predstavljala svaka komunikacija naših funkcionera, državnih službenika, predstavnika lokalne samouprave, direktora javnih preduzeća, savjetnika u kabinetima i dr. funkcionera u Republici Srpskoj i na nivou BiH sa organizacijama i licima sa definisane crne liste Narodne skupštine RS”.
“Mi ne možemo da kaznimo nekog predstavnika političkog odjeljenja američke ambasade za subverzivno djelovanje na teritoriji RS, ali možemo da kaznimo naše državne službenike ili imenovana lica sa prebivalištem u Republici Srpskoj koji na bilo koji način sarađuje i komuniciraju sa tim istim predstavnicima pojedine ambasade ili organizacije koja se nalazi na navednoj listi”, rekao je Vranješ za Srnu.
Crna lista, kako kaže Vranješ, bi bila javna i transparentna, sve sa imenima i fotografijama, čime bi šira javnost bila upoznata.
“Tako da bi s tim bili upoznati i oni građani Republike Srpske koji nisu obuhvaćeni ovim krivičnim djelom kao što su predstavnici realnog sektora, mediji, javne ličnosti, profesori univerziteta, predstavnici nevladinog sektora i drugi”, dodaj je Vranješ.
Lučka: Nepotrebna ideja jer već postoje krivična djela koja obuhvataju djelovanje protiv Srpske!
Dejan Lučka iz Banjalučkog centra za ljudska prava ističe da je u pitanju apsolutno nepotrebno propisivanje novog krivičnog djela u ovom smislu.
“U Krivičnom zakoniku Republike Srpske već postoje krivična djela koja obuhvataju djelovanje protiv Republike Srpske, kao što su npr. špijunaža ili odavanje tajne Republike Srpske. Tako onaj ko saopšti, preda ili učini dostupnim stranoj državi, stranoj organizaciji ili licu koje im služi, tajne ekonomske ili službene podatke ili dokumente može dobiti kaznu zatvora od dvije do dvanaest godina. Takođe, onaj ko neovlašteno nepozvanom licu saopšti, preda ili učini dostupnim podatke ili dokumente koji su mu povjereni ili do kojih je na drugi način došao, a koji predstavljaju tajnu Republike Srpske, može biti kažnjen kaznom zatvora od jedne do deset godina”, kaže Lučka u razgovoru za Gerilu.
On naglašava da je “u ovim krivičnim djelima na dobar i primjeren način definisano djelovanje onih koji rade protiv interesa Republike Srpske podrivajući njeno ustavno uređenje i bezbjednost”.
“Dakle, ukoliko se ispostavi da npr. neko od predstavnika lokalne samouprave ili direktor javnog preduzeća špijunira, odnosno predaje tajne podatke predstavnicima strane države, on može da se sankcioniše prema sadašnjem Krivičnom zakoniku. Međutim, propisivanje sankcija za svaku komunikaciju sa predstavnicima ambasada, međunarodnih organizacija i stranih država, bez sprovođenja adekvatnog sudskog postupka, samo na osnovu nekog političkog zaključka ili odluke je neproporcionalno i zadire u prava pojedinaca“, zaključuje Lučka.
Dragan Maksimović, novinar iz Banjaluke, smatra da je ovo nastavak represivnih mjera vlasti u Srpskoj koje, ako se usvoje, mogu uticati na rad nezavisnih medija ali i bilo kakvo drugačije mišljenje u javnom diskursu od onog koje je po volji vlastodršcima.
“Ovo je, na žalost, još jedan represivnih prijedloga u pokušaju aktuelne vlasti u Srpskoj da dodatno iskontrolišu medije koji nisu pod njihovom kontrolom, ali i da dodatno “disciplinuju” pojedine funkcionere za koje se sumnja da su se navodno sastajali sa predstavnicima stranih ambasada i odavali podatke koji su dovele do sankcija za političke lidere ali i firme povezane sa njima. Nadam se da ima dovoljno razuma da se ovakvo nešto ne uzima uopšte u razmatranje jer Republiku Srpsku može još dodatno da gurne u neki oblik represivnog sistema gdje će biti opasno baviti se javnim poslom. Postoje već zakoni koji štite Republiku Srpsku od eventualnih negativnih stranih uticaja i smatram da bi pravljenje dodatnog pritiska bila samo nova farsa za javnost ali i potencijalna opasnost za sve koji su politički protivnici vlasti, a ponajviše za nezavisne novinare i medije, kojih ionako ima premalo u cijeloj BiH“, kaže Maksimović u razgovoru za naš portal.
