SNSD predvodi širok koalicioni blok sedam partija koje čine vlast u Republici Srpskoj, ali su samo DNS Nenada Nešića i SPS Gorana Selaka interese stranke Milorada Dodika stavili ispred interesa partija na čijem čelu se nalaze, pa tako na oktobarskim lokalnim izborima neće imati niti jednog kandidata za (grado)načelnika.
„Koalicioni odnos će biti zadržan na republičkom nivou, a vjerujem da će u 99 odsto opština u Srpskoj koalicija zajedno nastupati preko naših kandidata. Inače, nećemo imati ništa protiv da neki od koalicionih partnera imaju svoje kandidate, ali SNSD će imati u svakoj opštini svog kandidata“, rekao je predsjednik SNSD-a Milorad Dodik i tako jasno stavio do znanja partnerima da neće tolerisati njihove kandidate u više od jedan odsto sredina, što ne predstavlja čak ni jednu čitavu opštinu, imajući u vidu da ih ukupno ima 64. Dakle, ostavio im je mogućnost da imaju kandidata u 0,64 odsto jednog grada ili opštine.
Pokajnici
Međutim, dok su Demos, NPS, Ujedinjena Srpska, donekle i Socijalistička partija, pokazali “kičmu” makar na mikronivou, tako što su odlučili da njihovi kandidati ipak “stanu na crtu” SNSD-ovim u pojedinim opštinama, DNS-u i SPS-u izgleda ovi izbori služe za “okajanje” kratkotrajnog opozicionog djelovanja pa nisu smjeli rizikovati sa kandidovanjem svojih kadrova, čak ni u mjestima gdje ni na koji način ne bi ugrozili interese “velikog brata”.
Podsjećamo, DNS je napustio višedecenijsku koaliciju sa SNSD-om 2020. godine nakon što je njihov lider Nenad Nešić bio primoran da zbog “zdravstvenih razloga” napusti vrlo unosnu fotelju prvog čovjeka “Puteva Srpske”. Rastanak je upriličen izuzetno glasno, sa teškim optužbama na račun Milorada Dodika, “pokazivanjem mišića” kroz višednevna veselja te disciplinovanjem vlastitih kadrova koji su na lokalu ignorisali pomenutu odluku.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
Sa druge strane, SPS je izbačen iz vladajuće koalicije nakon lokalnih izbora 2020. jer je SNSD optužio stranku Gorana Selaka da je u Banjaluci radila mimo koalicionog sporazuma te podržavala kandidata opozicije za gradonačelnika Banjaluke, Draška Stanivukovića, a ne dotadašnjeg prvog čovjeka grada na Vrbasu, Igora Radojičića. Tek poslije dvije godine djelovanja po principu “ni na nebu, ni na zemlji”, formalno su zauzeli opozicioni kurs te se pridružili DNS-u u kritikama vlasti.
Ostaće zabilježeno da su u oktobru 2021. godine visoki funkcioneri pomenute dvije partije dijelili binu na opozicionom skupu sa ljudima iz SDS-a, PDP-a i pokreta Nebojše Vukanovića, što mnogi simpatizeri ovog bloka nisu odobravali. I bili su u pravu, imajući u vidu Nešićev i Selakov povratak u Dodikov zagrljaj odmah nakon opštin izbora 2022. godine.
Sa druge strane, ostatak vladajuće koalicije donio je pojedine odluke koje se rukovodstvu SNSD-a nikako nisu svidjele, poput odluke DEMOS-a da ima kandidata na Palama ili NPS-a da se bori u trci za prvog čovjeka Kozarske Dubice, o čemu ćemo opširnije pisati u sutrašnjoj analizi.
Frontovi
Sudar partija u kojima nema opozicionih kandidata, pored Pala, gledaćemo i u Krupi na Uni, gdje bivši SDS-ovac i socijalista Gojko Kličković, sada kao kadar NPS-a izlazi na “crtu” SNSD-ovom Miloradu Kovačeviću, a prati ih i treći kandidat, ispred Ujedinjene Srpske Nenada Stevandića, Miroslav Radaković.
Opozicija nije nikog ponudila ni u Stanarima i Šekovićima. U najmlađoj opštini u Srpskoj, Ujedinjena Srpska želi novi načelnički mandat. Ovoga puta, umjesto Radojice Ćelića, kandidovali su Aleksandra Ristića. SNSD je kandidovao Damira Kerića, dok se u izbornu trku uključila i Socijalistička partija, koja je kandidovala Denisa Stevanovića. U Šekovićima, kao i na Palama, imamo referendumsku situaciju između partija koje dijele vlast na republičkom nivou. Tamo SNSD-ovom kandidatu Miladinu Laziću, na megdan izlazi samo kandidat NPS-a Dragan Galić. Galić je inače bio dugogodišnji član PDP-a te je svojevremeno djelovao kao poslanik partije Branislava Borenovića u Narodnoj skupštini RS.
Đokićevi socijalisti u Pelagićevu nisu stali iza SNSD-ovog Slavka Tešića, te su ponovo kandidovali Simu Stakića. Na prošlim izborima Tešić je postao načelnik sa 1.681 glasom, dok je Stakić pridobio povjerenje 1.004 sugrađanina. Ovoga puta biće nešto zanimljivije jer postoji i treći kandidat, SDS-ov Slaviša Maksimović. Međutim, imajući u vidu da je njegova stranka prije četiri godine imala tek 117 glasova, i ovoga puta gledaćemo duel prve dvojice. Prevagu će svakako donijeti glasači HDZ-a, koji imaju bazu koju čini 400 do 500 glasova.
Demos nije stao iza SNSD-ovog kandidata Nenada Pezerovića ni u Kotor Varoši, već je nominovao Nemanju Panića. Obojica će za protivnika imati dugogodišnjeg načelnika ove opštine, PDP-ovog Zdenka Sakana. Stranka Nedeljka Čubrilovića imenovala je i Milana Grbića za načelnika Petrovca, uprkos tome što je to učinio SNSD sa Dragom Kovačevićem.
Ujedinjena Srpska, pored pomenutih Stanara, sa SNSD-om će se boriti i u Bratuncu te Istočnom Drvaru. Njihov Stefan Bojić za mandat će se boriti protiv bivšeg načelnika Srđana Rankića (sada kandidat Narodnog fronta) te aktuelnog načelnika, SNSD-ovog Lazara Prodanovića. U nedavnom gostovanju u emisiji “Telering” lider Ujedinjene Srpske Nenad Stevandić izdvojio je Bratunac i Stanare i upitao zašto ih SNSD nije podržao u te dvije opštine, te to iskoristio kao argument kako se ne može istovremeno podrazumijevati da oni podrže SNSD u svim drugim opštinama. Opštinski odbor Ujedinjene Srpske kontinuirano kritikuje Prodanovićev rad.
Iako je lider Republičke stranke Srpske Slavenko Ristić postao poslanik u Narodnoj skupštini RS preko SNSD-ove liste, te u republičkom parlamentu djeluje u klubu pomenute partije, stranka na čijem je čelu u nekim mjestima je istakla svog kandidata te otkazala poslušnost partiji Milorada Dodika. Kandidata imaju u Bijeljini, Oštroj Luci i Ugljeviku.
Trojanski konji
Politička analitičarka Tanja Topić u ranijem razgovoru za Gerilu je rekla da je za opozicione partije dobro to što se kandidati iz vladajuće koalicije dijele takođe u kolone, ali samo pod jednim uslovom.
„Taj uslov je pretpostavka da sami pojedini kandidati opozicije nisu trojanski konji koji će nakon izbora preći na stranu vladajućih. Podsjetimo na gradonačelničku bitku u Banjaluci i ulogu Nenada Stevandića, kada je Dragan Čavić izgubio fotelju prvog čovjeka grada“, kaže naša sagovornica.
Sam stav da će SNSD imati svog kandidata u svim opštinama, dodaje ona, djelimično iskazuje jednu vrstu ljutnje, ali i nepovjerenja prema koalicionim partnerima koje u nekim sredinama bije glas da su na prošlim lokalnim izborima u tajnosti radili za opozicione kandidate.
„Sa druge strane, to je poruka koju treba čitati i razumjeti da se zna ko je gazda i da će biti kako najjača stranka ‘demokratski’ odluči. I tu se rasprava završava. Biće tu puno slobodnih strijelaca, pojedinačnih stranačkih kandidatura, što izbore može učiniti neizvjesnijim i dinamičnijim“, zaključila je Topićeva za naš portal.
Lokalni izbori u BiH zakazani su za 6. oktobar.
Gerila.info