Kako se približavaju izbori za Evropski parlament, političke stranke iz pojedinih država članica EU jasno izražavaju svoje stavove o proširenju EU na Zapadni Balkan, uključujući Bosnu i Hercegovinu. Ovi stavovi variraju od potpune podrške do izraženog skepticizma i protivljenja.
Glasanje za novi saziv Evropskog parlamenta počinje zvanično 6. juna, a proces se završava u nedelju, 9 juna. Nekoliko političkih stranaka iz EU u svojim programima spominje Bosnu i Hercegovinu i Zapadni Balkan.
Kad je riječ o političkim grupama u Evropskom parlamentu, Evropska narodna stranka (EPP) – centristička desničarska grupa, zagovara nastavak procesa proširenja EU, uključujući Bosnu i Hercegovinu. Njihov program naglašava podršku za evropsku perspektivu zemalja Zapadnog Balkana.
Savez liberala i demokrata za Evropu (Renew Europe) takođe podržava integraciju Zapadnog Balkana u EU. Njihov fokus je na jačanju demokratskih institucija i vladavine prava u regiji, uključujući Bosnu i Hercegovinu.
- tekst se nastavlja ispod oglasa-
Progresivni savez socijalista i demokrata (S&D) tradicionalno podržava proširenje EU i uključivanje Zapadnog Balkana. U svom programu za 2024. godinu naglašavaju potrebu za socijalnom pravdom i ekonomskim razvojem u Bosni i Hercegovini i ostatku regiona.
Zeleni/Savez slobodne Evrope (Greens/EFA) su zagovornici ekološke održivosti i ljudskih prava, uključujući podršku za proces pridruživanja zemalja Zapadnog Balkana EU. Njihov program uključuje specifične mjere za podršku reformama u Bosni i Hercegovini.
Međutim, postoje političke grupe na krajnjoj desnici koje imaju negativan stav prema proširenju EU na Zapadni Balkan. Identitet i demokratija (ID), politička grupa u Evropskom parlamentu koja okuplja stranke desnice i ekstremne desnice, često izražava skepticizam prema proširenju EU, uključujući zemlje Zapadnog Balkana, fokusirajući se na pitanja migracija i sigurnosti koje povezuju s proširenjem.
Evropski konzervativci i reformisti (ECR), konzervativna, protivfederalna i evroskeptična grupa poslanika u Evropskom parlamentu, često ima kritički pristup prema proširenju EU, ističući potrebu za strožim kriterijumima i reformama prije daljnjih integracija, što može biti percipirano kao negativan stav prema trenutnim kandidatima iz Zapadnog Balkana, uključujući Bosnu i Hercegovinu.
Što se odnosa političkih stranaka po državama EU tiče, i tu su stavovi podijeljeni.
U Njemačkoj CDU/CSU, koji pripada političkoj grupi Evropska narodna stranka (EPP), podržava proširenje EU na Zapadni Balkan, uključujući Bosnu i Hercegovinu, pod uslovom ispunjavanja kriterijuma za pristupanje EU. SPD (Progresivni savez socijalista i demokrata) podržava integraciju Zapadnog Balkana u EU i naglašava važnost jačanja demokratskih institucija i vladavine prava. Desničarska AfD (Identitet i demokratija), s kojom vlast u Republici Srpskoj ima dobre odnose, protivi se proširenju EU na Zapadni Balkan, smatrajući da bi to moglo dovesti do povećanja migracija i ekonomskih problema unutar EU.
U Francuskoj La République En Marche (Savez liberala i demokrata za Evropu) podržava proširenje EU na Zapadni Balkan i promoviše evropsku perspektivu regije. S druge strane, Rassemblement National (Identitet i demokratija) izražava skepticizam prema daljnjem proširenju EU, uključujući Zapadni Balkan, zbog pitanja migracija i bezbjednosti.
U Italiji Partito Democratico (Progresivni savez socijalista i demokrata) podržava integraciju Zapadnog Balkana u EU s naglaskom na socijalnu pravdu i ekonomski razvoj. Lega (Identitet i demokratija), s druge strane, izražava skeptičnost prema proširenju EU, uključujući Bosnu i Hercegovinu, zbog straha od povećanja migracija i destabilizacije.
U Španiji Partido Popular (Evropska narodna stranka) podržava proširenje EU na Zapadni Balkan uz uslov ispunjavanja kriterijuma za pristupanje. Podemos (Ljevica) podržava integraciju Zapadnog Balkana, fokusirajući se na ljudska prava i socijalnu pravdu.
U Mađarskoj stranka mađarskog predsjednika Viktora Orbana Fidesz (Evropska narodna stranka) podržava proširenje EU na Zapadni Balkan, uključujući Bosnu i Hercegovinu, s naglaskom na stabilnost i bezbjednost regije. Jobbik (Identitet i demokratija) izražava skepticizam prema proširenju EU na Zapadni Balkan, zbog straha od bezbjednosnih prijetnji i ekonomskih izazova koje bi to moglo donijeti. Stranka takođe naglašava potrebu za strožim kriterijumima za pristupanje EU.
U Austriji ÖVP (Evropska narodna stranka) podržava proširenje EU na Zapadni Balkan, uključujući Bosnu i Hercegovinu, naglašavajući potrebu za reformama i demokratizacijom. Slobodarska stranka Austrije FPÖ (Identitet i demokratija), s kojom vladajući u Republici Srpskoj takođe imaju dobre odnose, protivi se daljnjem proširenju EU na Zapadni Balkan, zbog straha od povećanja migracijskih tokova i potencijalnih bezbjednosnih prijetnji. Stranka smatra da bi proširenje moglo destabilizirati EU i ugroziti ekonomske interese Austrije.
U Holandiji VVD (Savez liberala i demokrata za Evropu) podržava proširenje EU na Zapadni Balkan, uz uslov ispunjavanja strogih kriterijuma za pristupanje EU.
U Poljskoj stranka Konfederacja (Identitet i demokratija) ima negativan stav i protivi se daljnjem proširenju EU, uključujući Bosnu i Hercegovinu, naglašavajući rizike od povećanja migracijskih tokova i potencijalne ekonomske nestabilnosti unutar EU.
U Slovačkoj ĽSNS (Narodna stranka Naša Slovačka) izražava protivljenje proširenju EU na Zapadni Balkan iz bezbjednosnih razloga i straha od povećanih migracija koje bi mogle destabilizirati EU.
Negativni stavovi prema proširenju EU na Zapadni Balkan reflektuju šire strahove i zabrinutosti unutar stranaka u državama EU i unutar političkih grupa u Evropskom parlamentu. Stranke koje se protive proširenju često koriste argumente povezane sa bezbjednošću, ekonomijom i migracijom kako bi podržale svoje stavove. S druge strane, stranke koje podržavaju proširenje naglašavaju važnost jačanja demokratskih institucija i vladavine prava u zemljama Zapadnog Balkana kao ključne korake prema stabilnosti i prosperitetu cijele regije.
Kako se približavaju izbori, postaje jasno da će proširenje EU na Zapadni Balkan biti jedno od ključnih pitanja o kojima će se raspravljati, s dubokim podjelama među strankama koje se zalažu za različite pristupe ovom složenom pitanju.
Gerila.info
